W trakcie kilku ostatnich niedziel Liturgia Słowa proponuje nam lekturę 21 i 22 rozdziału Ewangelii św. Mateusza. Po swoim uroczystym wjeździe do Jerozolimy, jako zapowiadany Mesjasz, syn Dawidowy, Jezus wygłasza przypowieści, w których porównuje arcykapłanów i faryzeuszy do przewrotnych rolników, którzy zabijają syna właściciela winnicy, aby ją sobie przywłaszczyć, jak również do poddanych, którzy wzgardzili zaproszeniem króla na ucztę weselną jego syna, mordując jego posłańców. W obu przypadkach nikczemników spotkał straszliwy los, na który w pełni sobie zasłużyli. Celem obu przypowieści była odpowiedź Jezusa na pytanie arcykapłanów i starszych ludu:
„Jakim prawem to czynisz? I kto Ci dał tę władzę?” (Mt 21, 23).
Dotyczyło ono bezpośrednio wspomnianego wjazdu Jezusa do Jerozolimy, który dla Ewangelisty był wypełnieniem obietnic mesjańskich:
„Stało się to, żeby się spełniło słowo Proroka: Powiedzcie Córze Syjońskiej: Oto Król twój przychodzi do Ciebie łagodny, siedzący na osiołku, źrebięciu oślicy” (Mt 21, 4-5),
oraz opróżnienie przez Jezusa świątyni ze wszystkich sprzedających i kupujących, powywracanie stołów ludzi wymieniających walutę i ławki handlarzy gołębi. (por. Mt 21, 12). Niejako na ich miejsce do Jezusa podeszli niewidomi i chromi, których Jezus uzdrowił, wskazując w ten sposób, jaka działalność w świątyni, oprócz modlitwy, była miła Bogu.
W szerszym sensie powyższe pytanie odnosiło się do całej działalności publicznej Jezusa, do Jego prawdziwej tożsamości. Arcykapłani, faryzeusze i uczeni w Piśmie mieli świadomość, że Jezus, który uzdrawia chorych, wskrzesza umarłych i ma władzę nad demonami, od których uwalnia opętanych, a zatem ma władzę (gr exusia), godzi w ich interpretacje woli Bożej zapisanej w Prawie; więcej, że godzi w obraz Boga, jaki od wieków narzucali narodowi wybranemu: obraz, który doskonale zbiegał się z ich interesami.
Jezus to wszystko poddał w wątpliwość, wstrząsając posadami świata autorytetów religijnych, którym wydawało się, że zdołali Boga niejako oswoić, pojąc Go krwią ofiar rytualnych i karmiąc Go ich ciałami, przy okazji zatrzymując część dla siebie. Mesjasz, który wjechał do Jerozolimy na swoją ostatnią walkę, głosił wstręt Boga do formalizmy religijnego, co wcześniej głosił prorok Izajasz (por. Iz 1, 10 – 20).
Wyrażając sprzeciw wobec religijnej obłudzie, Bóg jednocześnie wskazuje na postępowanie, którego oczekuje od swoich wyznawców:
„Obmyjcie się, czyści bądźcie! Usuńcie zło uczynków waszych sprzed moich oczu! Przestańcie czynić zło! Zaprawiajcie się w dobrem! Troszczcie się o sprawiedliwość, wspomagajcie uciśnionego, oddajcie słuszność sierocie, w obronie wdowy stawajcie!” (Iz 1, 16-17).
Powyższe dwa wersety, z początku księgi Izajasza, są szczególnie istotne w kontekście dzisiejszej perykopy ewangelicznej. Jezus, w swoim nauczaniu, rozwija myśl Izajasza, że Bóg łączy autentyczną religijność ze sprawiedliwością i miłosierdziem. Gdy rozwścieczeni Jego zachowaniem wrogowie przystąpili do ataku, „wystawiając Go na próbę”, to znaczy prowokując Go do wypowiedzenia słów, które będą mogli uznać za bluźnierstwo i schwytać Go jako przestępcę, paradoksalnie dali Panu możliwość do jeszcze bardziej wyraźnego objawienia swojej mądrości, oraz autorytetu w przywracaniu Pismom ich pierwotnego sensu i wypełnienia Prawa.
Proces ten ma miejsce podczas dzisiejszej rozmowy Jezusa z faryzeuszem – uczonym w Prawie, który postawił Nauczycielowi z Nazaretu pytanie, stojące u podstaw interpretacji Prawa:
„Nauczycielu, które przykazanie w Prawie jest największe?” (Mt 22, 36).
Odpowiedź Jezusa nawiązuje do wspomnianego fragmentu z księgi proroka Izajasza. Zachowując nadrzędność miłości do Boga absorbującej całego człowieka, dodaje On konieczność okazywania miłości bliźniemu. To drugie przykazanie jest nie tylko „podobne” do pierwszego, lecz również stanowi fundament objawienia:
„On mu odpowiedział: «Będziesz miłował Pana Boga swego całym swoim sercem, całą swoją duszą i całym swoim umysłem. To jest największe i pierwsze przykazanie. Drugie podobne jest do niego: Będziesz miłował swego bliźniego jak siebie samego. Na tych dwóch przykazaniach opiera się całe Prawo i Prorocy»” (Mt 22, 37-40).
Co więcej, Jezus w relacji do powyższego, podwójnego przykazania, całkowicie na nowo zinterpretował pojęcie „bliźniego”, rozszerzając je nawet na nieprzyjaciół, co de facto oznaczało, każdego człowieka:
„W swoim nauczaniu Jezus przypomniał o obowiązku przestrzegania starotestamentowych przykazań miłości Boga (Pwt 6,4-5) oraz miłości bliźniego (Kpł 19,18.34); te Jego wypowiedzi pojawiają się tylko w kontekście interpretacji nakazów ST (Mt 5,43-46; Mk 12,30-33; Łk 10,27). Przykazania te traktowane dotychczas jako dwa odrębne zostały przez niego połączone w jedno (Łk 10,27); ich wzajemna przynależność tworzy nową sytuację i sprawia, że bez miłości bliźniego nie ma autentycznej miłości do Boga, a miłość do Boga dostarcza najgłębszych racji i motywów miłości bliźniego. Tak sformułowane przykazanie reguluje całokształt relacji między człowiekiem a Bogiem oraz człowiekiem a człowiekiem i jako takie staje się najważniejsze.
W ramach interpretacji starotestamentowego obowiązku miłości bliźniego Jezus ustanowił całkowicie oryginalne, niespotykane w ówczesnym środowisku przykazanie miłości nieprzyjaciół (Mt 5,43-48; Łk 6,27-36), będące w swej istocie radykalną i ostateczną konsekwencją miłości bliźniego, która nie ogranicza się do członków własnej wspólnoty etnicznej lub religijnej, lecz rozciąga się na każdego człowieka, obejmując dobrych i złych, przyjaciół i wrogów, dobroczyńców i krzywdzicieli. Ma ona wymiar praktyczny, gdyż przejawia się w modlitwie za prześladowców (Mt 5,44; Łk 6,28), wielkodusznym niesieniu im pomocy (Mt 5,42; Łk 6,34-35), odpłacie dobrem za złe (Łk 6,27.33), rezygnacji z zemsty (Mt 5,38-42; Łk 6,37), cierpliwym znoszeniu agresji (Łk 6,29), a jej jedynym motywem jest bezgraniczne miłosierdzie Boże (Mt 5,45; Łk 6,36)” („Nowy Słownik Teologii Biblijnej”, s. 574 – 575). Arek
Liturgię Słowa dzisiejszej niedzieli znajdziemy pod linkiem:
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz
Jeśli nie chcesz być osobą anonimową odpowiadając na wpis, kliknij na: "Komentarz jako", wybierz "nazwa/adres URL" i wpisz swoje imię. To jest również, taka prośba z naszej strony.